Rota Virus : ਭਾਰਤ ਰੋਟਾ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ; ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਤਾਰੀਫ ਕੀਤੀ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 29ਅਗਸਤ(ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਰਤਾ)Rota Virus-ਰੋਟਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਤੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਲਗਭਗ ਅੱਠ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ 2016 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਕਾਕਰਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਰੋਟਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਮੁਫਤ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਕਰੀਬ ਸੱਤ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਲਗਭਗ 34% ਘਟਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ 38.3% ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਟਾਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਦੀ ਕੁੱਲ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਵੀ 21.8% ਤੱਕ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਜਰਨਲ ‘ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਹ ਖੋਜ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ‘VOVRN’ ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ‘ਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਹਤ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਦਸਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ ਲਈ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਹਰਿਆਣਾ, ਉੜੀਸਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ, 2019 ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ। ਟੀਕਾਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੋਟਾ ਵਾਇਰਸ ਡਾਇਰੀਆ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 1.11 ਕਰੋੜ ਕੇਸ ਸਨ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ 78 ਹਜ਼ਾਰ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਾਰਨ, ਪ੍ਰਤੀ ਹਜ਼ਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਟਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਰ ਸਾਲ 199 ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 588 ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਨੂੰ ਵੇਖੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀ 1,000 ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 0.4 ਤੋਂ 1.8 ਗੁਣਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਬਦਲਾਅ ਸਿੱਕਮ ‘ਚ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਧਾਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਹੈ।