UNION BUDGET 2025 : ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਲਵਾ ਸੈਰੇਮਨੀ ਦੀ ਰਿਵਾਇਤ ; ਜਾਣੋ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 1ਫਰਵਰੀ(ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਰਤਾ) ਹਲਵਾ ਸਮਾਰੋਹ, ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਵਾਇਤ ਦੇ ਪਿਛੇ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਤਹਕੀਕਾਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਹਲਵਾ ਸਮਾਰੋਹ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਸਮਾਰੋਹ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਖਾਸ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ 1990 ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਰਿਵਾਇਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਲਵਾ ਸਮਾਰੋਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਜਟ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਪੱਖ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ, ਇਹ ਸਮਾਰੋਹ ਭਾਰਤੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਨਾਰਥ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਜਟ ਦੀ ਛਪਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਲਵਾ ਖਾ ਕੇ ਤਿਆਰੀਆਂ ਪੂਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਬਜਟ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੁਪਤਤਾ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਸਮ ‘ਲਾਕ-ਇਨ’ ਮਿਆਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਟੀਮ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗੁਪਤਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਰੋਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਰਿਵਾਇਤ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਭਾਗ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 2010 ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਲਵਾ ਸਮਾਰੋਹ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਦੂਜੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਜਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਾਰੋਹ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸਦੀ ਸਰਵਜਨਿਕ ਪੇਸ਼ਗੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਪਤਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਦਮ ਉਠਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ, ਹਲਵਾ ਸਮਾਰੋਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਜਟ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰਿਵਾਇਤ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕਾਫੀ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਹੋਰ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਲਿੰਕ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ : https://wishavwarta.in/