Health : ਕੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 5 ਨਵੰਬਰ (ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਰਤਾ) ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਬੀਤੇ ਦਿਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖਰਾਬ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਾਹ, ਦਿਲ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਭਾਰ ਵਧਣ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ – ਇਹ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਬਦਤਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਇੰਡੈਕਸ (AQI) 400 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ, ਇਸ ਨੂੰ ‘ਗੰਭੀਰ’ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (CPCB) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਨੰਦ ਵਿਹਾਰ (433), ਅਸ਼ੋਕ ਵਿਹਾਰ (410), ਰੋਹਿਣੀ (411), ਅਤੇ ਵਿਵੇਕ ਵਿਹਾਰ (426) ਸਮੇਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ AQI ਪੱਧਰ 400 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਆਰਕਾ, ਪਤਪੜਗੰਜ, ਜਹਾਂਗੀਰਪੁਰੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬਾਗ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ‘ਗੰਭੀਰ’ AQI ਪੱਧਰ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ PM10 & PM2.5 ਬਾਡੀ ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ (BMI) ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹਵਾ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਪਰਕ – ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਣ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ, ਅਤੇ ਕਾਰਬਨ ਮੋਨੋਆਕਸਾਈਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ – ਸਿਸਟਮਿਕ ਸੋਜਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਚਕ ਗੜਬੜ ਨੂੰ ਚਲਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਾਰਕ ਭਾਰ ਵਧਣ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਫੇਫੜਿਆਂ, ਜਿਗਰ ਅਤੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, PM2.5 ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ(Health) ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹਵਾ ਦੀ ਮਾੜੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ – ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੋਟਾਪਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
“ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਡਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਆਊਟਡੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜੋ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀਮਤ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੇਮਾਂ ਖੇਡਣਾ ਜਾਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇਖਣਾ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਕਸਰਤ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। “ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸੈਰ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵਾਧੂ ਕੈਲੋਰੀ ਬਰਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸੈਰ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦਿ ਹਨ। ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬੰਦ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਟਾਪਾ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ।
ਹੋਰ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਲਿੰਕ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ : https://wishavwarta.in/
