health : ਕੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਭਾਰ ਵਧਣ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨਲ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 23 ਨਵੰਬਰ (ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਰਤਾ)- ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ‘ਚ ਹਵਾ ਦੀ ਮਾੜੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਰਮਿਆਨ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕ ਸਾਹ ਅਤੇ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰ ਵਧਣ, ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਦਰ ਵਧਣ ‘ਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ‘ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ’ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪਤਲੀ ਪਰਤ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਘੇਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (ਸੀਪੀਸੀਬੀ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਵੇਰੇ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਔਸਤ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕ ਅੰਕ (AQI) 371 ‘ਤੇ ਰਿਹਾ।
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸੱਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, AQI ਪੱਧਰ 400 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਅਤੇ 450 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਿਹਾ। ਆਨੰਦ ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ AQI 410, ਬਵਾਨਾ ਵਿੱਚ 411, ਜਹਾਂਗੀਰਪੁਰੀ ਵਿੱਚ 426, ਮੁੰਡਕਾ ਵਿੱਚ 402, ਨਹਿਰੂ ਨਗਰ ਵਿੱਚ 410, ਸ਼ਾਦੀਪੁਰ ਵਿੱਚ 402, ਅਤੇ ਵਜ਼ੀਰ ਵਿੱਚ 413 ਸੀ।
ਕਲਾਉਡਨਾਈਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਪ੍ਰਸੂਤੀ ਅਤੇ ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜਿਸਟ, ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ “ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਭਾਰ ਵਧਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨਲ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਪਾਚਕ ਵਿਕਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੋਜਸ਼ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮੋਟਾਪੇ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ “ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਖੰਘ, ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਵਰਗੇ ਸਾਹ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ”। ਹਾਲੀਆ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਪਰਕ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਣ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ, ਅਤੇ ਕਾਰਬਨ ਮੋਨੋਆਕਸਾਈਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪ੍ਰਣਾਲੀਗਤ ਸੋਜਸ਼ ਅਤੇ ਪਾਚਕ ਵਿਗਾੜ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰ ਵਧਣ ਅਤੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਚਰਬੀ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਵਿੱਚ ਸੋਜਸ਼, ਆਕਸੀਟੇਟਿਵ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ, ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਖੁਰਾਕ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਪਾਚਕ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹਵਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਨਾਲ ਇਮਿਊਨ ਫੰਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੇ ਰਸਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੋਜਸ਼ ਮਾਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਕਸੀਟੇਟਿਵ ਤਣਾਅ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਪਰਕ ਹਾਰਮੋਨਸ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਦੀ ਦਰ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਘਟ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਹੋਰ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਲਿੰਕ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ : https://wishavwarta.in/